Η τρίτη δύναμη

   

   Από μια άποψη, από μια συγκεκριμένη οπτική γωνία, θα λέγαμε πως υπάρχουν δυο κατηγορίες ανθρώπων. Αυτοί που υπακούν περισσότερο και με κάθε κόστος στους ανθρώπινους νόμους και άλλοι που κάπως τους περιφρονούν ή αρέσκονται να τους "σπάνε" - όποτε βέβαια αυτό είναι δυνατόν, αφού έχουν διαπιστώσει ότι οι θεσπισμένοι νόμοι δεν συνάδουν, πάνε κόντρα στο πρώτο και κύριο τους μέλημα. Τη φυσικότητα. 

   Στους πρώτους εντάσσονται οι ορθολογιστές άνθρωποι που συνήθως τους συνοδεύει μια κάπως άκρατη και άκαμπτη λογική. Η μεθοδικότητα, η ακριβής μέτρηση και η γραμμική σκέψη κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στη ζωή τους. Είναι άκρως αποτελεσματικοί στα καθήκοντα που αναλαμβάνουν να διεκπεραιώσουν, όμως για κακή τους τύχη, αγαπώντας το αίσθημα της ασφάλειας, αποφεύγοντας τις υπερβολές, τα ρίσκα και το άγνωστο, καταλήγουν να αναπαράγουν "χρυσές" συνταγές του παρελθόντος. Έτσι παρ' ότι είναι απίστευτα πρακτικοί και λειτουργικοί, αδυνατούν να ξεχωρίσουν. Μοιραία λοιπόν αργά ή γρήγορα, η ζωή τους φέρνει να βρίσκονται σε περίεργη, σε μια άβολη γι' αυτούς θέση: είτε να ρισκάρουν την σιγουριά, την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα που τόσο αγαπούν και εμπιστεύονται είτε να αποδεχτούν ότι οφείλουν να ανοίξουν το πεδίο δράσης τους. Να πειραματιστούν μέσα σε καινούργιους δρόμους, σε αχαρτογράφητους τρόπους, τεχνικές και καταστάσεις, καθώς με τις συνηθισμένες τακτικές που ακολουθούν διαπιστώνουν πως είναι προδιαγεγραμμένο να καταλήγουν μέτριοι σε ότι κι αν επιχειρούν. 

   Στους δεύτερους ανήκουν οι πιο αυθόρμητοι άνθρωποι που ενδεχομένως να γίνονται κάπως ασυνάρτητοι και αυθαίρετοι, όμως, βαθιά συν-αισθανόμενοι το παράλογο της ζωής, έχουν χτίσει ένα πολύ δυνατό ένστικτο που τους επιτρέπει να λειτουργούν συνειρμικά, συσχετίζοντας μοτίβα που ακόμα και οι ίδιοι δύσκολα μπορούν να εξηγήσουν. Βέβαια, ακολουθώντας ένα πιο προσωπικό μονοπάτι, αψηφώντας με κάπως αναρχικό τρόπο τις χρυσές συνταγές, τα εγχειρίδια χρήσης και τις οδηγίες της γραμμικής σκέψης και του ορθολογισμού, στην υπερβολή αυτής της κατάστασης, γίνονται ανορθόδοξοι και αναποτελεσματικοί. Τα "άλματα" που αρέσκονται να κάνουν καταλήγουν να γίνονται αυτοσκοπός κι έτσι μοιραία χάνεται ο προσανατολισμός, η μετουσίωση τους σε κάτι απτό, σε κάποιο έργο. 

   Συνοψίζοντας, για την υλοποίηση ενός project, υπάρχουν δυο κεντρικοί δρόμοι δράσης. Η μέθοδος του αρχιτέκτονα και η τεχνική του κηπουρού. Ο αρχιτέκτονας σκέφτεται, οργανώνει και δομεί τα θεμέλια από την αρχή, γεμίζοντας τα κενά με τις λεπτομέρειες στην πορεία. Ο κηπουρός αφήνει ελεύθερα και φυσικά να αναπτυχθεί κάτι μέσα από την έμπνευση, "κουρεύοντας" τα διάφορα σημεία που εμποδίζουν τη σχηματοποίηση του έργου του.

   Στην ουσία, η διαφορά μεταξύ αυτών των δυο είναι ότι οι "αρχιτέκτονες" ξεκινούν με τη λογική για να καταλήξουν στο συναίσθημα ενώ οι "κηπουροί" δρουν με αντίστροφο τρόπο. Πάντως αυτό που έχει την μεγαλύτερη σημασία είναι να υπάρχει προσωπική άποψη, να αποφεύγεται ο μιμητισμός, να υπάρχει μοναδικότητα πάνω σε αυτό που κάνουμε. 

   Χωρίς την παρουσία του εαυτού μας στην παρούσα στιγμή, το παρελθόν και το μέλλον γίνονται ένα και το ίδιο. Αντιθέτως όντας παρόντες, σε εγρήγορση και εσωτερική διαύγεια, θα μπορούσαμε να ξεχωρίσουμε και να ξεσκαρτάρουμε αυτά τα δύο. Αφυπνίζοντας τη συνείδηση μας, μη ταυτιζόμενοι και έξω το δίπολο δράση-αντίδραση, περιφρονώντας το ψυχολογικό βάρος του χρόνου και του σκοτεινού παρελθόντος που χρωματίζει τη δράση(?) του μέλλοντος μας, θα είχαμε τη δυνατότητα να είμαστε οι κηπουροί του παρελθόντος και οι αρχιτέκτονες του μέλλοντος. Θα είμαστε και τα δυο μαζί. Θα είμαστε η τρίτη δύναμη.

    

Αποφθέγματα παρατηρητή

Η σύνδεση μεταξύ των ανθρώπων λειτουργεί όπως το wi-fi. Όσο περισσότεροι μαζεύονται, τόσο λιγότερο σήμα έχει.

Τα παππούτσια δείχνουν αρκετά για την προσωπικότητα του ανθρώπου αν και περισσότερα συμπεράσματα μπορούν να ειπωθούν γι' αυτούς που συνηθίζουν να κρίνουν κοιτώντας πάντα κάτω.

Να ξέρεις πρώτα να εργάζεσαι και ύστερα να δουλεύεις. Όχι το αντίστροφο. Να μπορείς να είσαι πρωτίστως γενικός και δευτερευόντως ειδικός.

Να εμπνέεσαι και να απορροφάς αλλά πάντα γενικά και σαν αίσθηση, μην στέκεσαι σε συγκεκριμένες λεπτομέρειες εκτός αν βοηθούν στο χτίσιμο της συνολικής εικόνας. Όπως όταν φτιάχνεις παζλ.

 Η μεγαλύτερη βία από όλες εδράζει στη λεπτοφυέστερη, στην σκοτεινή, στην αόρατη μορφή της. Τη μια σφάζει με το μπαμπάκι, την άλλη εκπυρσοκροτεί σαν καραμπίνας σκάγια, άλλοτε αυτοπυρπολείται σαν πυροτέχνημα, κάποιες φορές στέκεται σιωπηλή, ανικανοποίητη, παθητικά επιθετική ζητώντας περισσότερα. Κανείς δεν μπορεί να πολεμήσει τη βία αν παραβλέπει τις ρίζες της, όταν αδυνατεί να νιώσει την πηγή των προθεσεών της. Σάμπως η γέννα καθεαυτή δεν είναι μορφή βίας; Τι ακούγεται πιο σοφό για την ανθρωπότητα να παλεύει να εξαφανίσει τις πρωταρχικες δομές της φύσης ή να ευνουχίσει τα συμφέροντα, την έμμεση χειραγώγηση, τα πλαστικά επιχειρήματα; Πέρα από το μανιπουλάρισμα, πίσω από τις ματαιοδοξιες και τις αντικρούσεις  κρύβεται η δύναμη του ανθρώπου που απορρέει από τη θέληση να ζει σε αρμονία με το περιβάλλον. Εκείνοι που παλεύουν στον αγώνα να κυριαρχήσουν ο ένας πάνω στον άλλο βρίσκονται σε λάθος θέση. Μόλις τελειώσουν θα γνωρίσουν την αρχή ή και τις ρίζες της κακής τους βίας. 

Το χρήμα σα συνάλλαγμα είναι ταυτόσημο με τη λεκτική μορφή της εσωτερικής σκέψης μεσα στον άνθρωπο. Πόσο αστείο για έναν ανεπτυγμένο μουσικό να βλέπει ανθρώπους που έχουν αποθηκεύσει όλο τους το εγώ σε άψυχες λέξεις να κρύβονται, να κρατούν τον εαυτό τους ενεργειακά κλειστό από φόβο μη και τους "φάνε τα λεφτά". Ας αναρωτηθούν γιατί το χρήμα είναι καλό μόνο για επιβίωση και για τα ντουβάρια. Ίσως μεγαλώνοντας να ανακαλύψουν τη νοημοσύνη που κρύβουν τα χρώματα. 

Η αίσθηση της πληρότητας ενός ανθρώπου είναι σχετική και υποκειμενικα ανάλογη με το επίπεδο και το ύψος του πήχη που ο ίδιος βάζει τον εαυτό του ως πρόκληση. Όπως έλεγε και ο Νίτσε "είτε είσαι μια ψυχή που είναι εκ φύσεως χαρούμενη, είτε μια ψυχή που την κάνει χαρούμενη η εργασία, η γνώση, η τέχνη." Και η νοημοσύνη η μαγιά για να δέσουν αρμονικά τα υλικά στο μεγάλο καζάνι της σχετικότητας να προσθέσω. 

Ένας ορθολογιστής που αποπνέει τον «πετυχημένο», τον «φυσιολογικό» και τον «ευτυχισμένο» είναι ίδιος με ένα λουκάνικο. Όταν στο σερβίρουν ψημένο με νόστιμες σάλτσες σου δημιουργείται η πιο όμορφη αίσθηση, όμως πραγματικά δε θα ήθελες ποτέ να μάθεις από τι υλικά ακριβώς είναι φτιαγμένο.

Ο παραλογισμός του μασκαρεμένου ορθολογισμού μπορεί να εγκλωβιστεί σε μια απλή καθημερινή κλισέ κατάσταση. Αυτοκίνητα σταματημένα το ένα πίσω από το άλλο κι ο κόσμος -αν τον ρωτήσεις- αναφέρει ότι εκείνη τη στιγμή "έχει κίνηση". Προφανώς και ξέρουν τι λένε ενώ την ίδια στιγμή δεν έχουν την παραμικρή ιδέα για το τι εννοείται. 

Όσο περισσότερο λάμπει ένα αντικείμενο, τόσο μικρότερος είναι ο πυρήνας του. Ένας οπτικός τύπος θα τυφλωθεί από τη λάμψη, δε βλέπει όμως ότι στην πραγματικότητα το φως αντανακλά αυτό που πρωταρχικά παράγει ο ίδιος.  

Το πνεύμα λειτουργεί σαν το τέτρις. Προσηλώνεσαι να βάζεις σε τάξη τα ακανόνιστα σχήματα που "κατεβαίνουν" χαοτικά διαμορφώνοντας ευθείες γραμμές. Μόλις αυτές σχηματιστούν, ως δια μαγείας εξαφανίζονται προσφέροντας όχι μόνο πόντους αλλά και το άδειασμα του χώρου που καταλάμβαναν στην οθόνη σου. Όσο αυξάνεται η ταχύτητα που κατεβαίνουν τα τουβλάκια κι εσύ αντέχεις στην πίεση, τόσο οι πόντοι γιγαντώνονται ενώ ο ουρανός σου εξακολουθεί να μένει καθαρός.

Οι κανόνες δημιουργούνται από τα λάθη. Αν λοιπόν κοιτάς να διορθώνεις λάθη γιατί θα πρέπει να υπακούς σε ηλίθιους κανόνες?
O συντομότερος τρόπος να φτάσεις την ακεραιότητα είναι η προδοσία. Όμως ο αποτελεσματικότερος τρόπος να μείνεις εκεί ψηλά είναι να μείνεις ακίνητος. 

Ποτέ δεν κατάλαβα γιατί όταν γίνεται μποτιλιαρισμα στους δρόμους λέμε ότι έχει κίνηση. Συνηθίζουμε, όταν μιλάμε, να λέμε το αντίθετο από αυτό που ουσιαστικα συμβαινει. Και ορθώς κανουμε. Η κίνηση είναι το αντίθετο της ροής. Η ροή έστω κι αν γίνονται παύσεις δεν σταματάει ποτέ. 

Το να είσαι νοικοκύρης είναι πολύ σημαντικό στη ζωή αλλά όταν διδάσκεις τον εαυτό σου να κινείται αποκλειστικά μέσα σε όρια, εκτός από το ότι πλήττεις αφάνταστα, γίνεσαι αθεράπευτα προβλέψιμος.

Δύστυχοι μετριοπαθείς. Προσπαθούν πάντοτε να εξισορροπούν τις καταστάσεις θυσιάζοντας από ευγένεια και δήθεν ανιδιοτέλεια (δειλία) τον εαυτό τους. Δεν αντιλαμβάνονται ότι αυτός ο άμετρος συμβιβασμός, αυτός ο φόβος για συγκρούσεις, αυτή η απέχθεια τους για ένταση, πέρα από το ότι τους καθιστά πληκτικούς, τους οδηγεί και στην μεγαλύτερη από όλες τις υπερβολές. Την άρνηση της.

Μέτρα τον εαυτό σου, μη μετράς τα πράγματα. 

Το ψάρι βρωμάει από το κεφάλι.. του τελευταίου υπηρέτη. 

Όλοι δικαιούνται να έχουν άποψη. Αυτό δε σημαίνει ότι πρέπει να σέβεσαι τις ηλίθιες, τυποποιημένες απόψεις της κοινής γνώμης.

Η ολοκλήρωση με κανέναν τρόπο δεν σχετίζεται με την τελείωση. Η στιγμή της ολοκλήρωσης σηματοδοτεί το αλχημικό άνθισμα μιας καινούργιας αρχής κι όχι την προσμονή του τέλους, δηλαδή την έντεχνη αποφυγή του απευκταίου κενού. Ο κόσμος άρχισε να απομακρύνεται από την τελειότητα από τη στιγμή που έκανε αυτοσκοπό να τελειώνει με οποιοδήποτε κόστος.

Άφησα τους φίλους μου κι έπιασα τους εχθρούς μου. Δεν αντέχω πια να κατοικούν μέσα μου εχθροί. Πριν απελευθερωθείς από κάτι πρέπει πρώτα να γίνεις πολύ καλός μέσα σ αυτό.

Είτε θα διδάσκεις τον εαυτό σου να είναι περαστικός είτε συχνά πυκνά θα ακούς «περαστικά».

Κατανοείς αυτό που κρατάς ιερό τη στιγμή που μπορείς να έχεις πρόσβαση σε αυτό και μονάχα αν έχεις τη δύναμη να προδώσεις το άλλο.

Εφόσον ο Χριστός σταυρώθηκε με δυο ληστές στο πλάϊ του, ποιος ο λόγος της ύπαρξης των "πνευματικών δικαιωμάτων" στον κόσμο?

Όλοι οι μουσικοί προσπαθούν να καταλάβουν τη μουσική για να μπορούν να γίνουν καλύτεροι παίχτες.. Ξεχνούν όμως να καταλαβαίνουν και τη ζωή με το ίδιο πάθος. Ζωή και μουσική είναι το ίδιο. Τόσοι ήχοι και τόσα χρώματα κι ωστόσο οι μεγαλύτεροι σε τεχνική και ικανότητες μουσικοί είναι και αυτοί που έχουν τα λιγότερα.

Ο έλεγχος της προσοχής περιθωριοποιεί το εύρος συνείδησης(πνεύμα) αυξάνοντας τα αντικείμενα επεξεργασίας της(ύλη). Όσο αυτά συγκεκριμενοποιούνται, τόσο η ενέργεια της μεγαλώνει. Αντίστροφα, όταν μεταφράζει-συσχετίζει ένα συγκεκριμένο κι απτό αντικείμενο με πολλούς διαφορετικούς τρόπους, υποκειμενικά και συνειρμικά μέσα από τις εσώτερες ανώτερες διαστάσεις της πραγματικότητας, αυξάνεται η εμβέλεια της συνείδησης(πνεύμα) τη ίδια στιγμή που το αντικείμενο επεξεργασίας της μοιάζει να εξαϋλώνεται. Όπως είναι φυσικό, το ενεργειακό πλήρωμα για αυτού του είδους τις απόπειρες είναι βαρύ.

Αν το ζεις μέσα σου, πάντα υπάρχει ενέργεια. Στην πραγματικότητα πίστη σημαίνει να ζεις αληθινές ψευδαισθήσεις. Φυσικά η υλική πραγματικότητα είναι μια ψευδαίσθηση από μόνη της. Άρα δεν υπάρχει λόγος να αμφιβάλλουμε γι' αυτά που βλέπουμε, από τη στιγμή που ξεκάθαρα γνωρίζουμε από την αρχή ότι όλα είναι ψεύτικα. Συνεπώς αυτό που επιλέγουμε να πιστεύουμε έχει σημασία. Όταν ασχολούμαστε με το αν πιστεύουμε σε κάτι, αυτομάτως σημαίνει ότι θεωρούμε αυτό το κάτι πιο σταθερό και πιο αληθινό από εμάς τους ίδιους.

Η πίστη είναι ταυτόσημη και λειτουργεί όπως η σωματική υγεία. Δεν ασχολείσαι καθόλου με αυτήν όταν όλα δουλεύουν ρολόϊ.

Τη στιγμή που η συνείδηση υπερβεί τις προσθαφαιρέσεις, γνωρίζοντας πως να πολλαπλασιάζει και να διαιρεί τους χώρους στους οποίους κατοικεί, η ζωή συγκλίνει με τα μαθηματικά: έστω λοιπόν ότι σοβαρός = + και αστείος = -

Το να είσαι σοβαρός με τα σοβαρά πράγματα ισοδυναμεί με σοβαρό χαρακτήρα

Το να είσαι σοβαρός με τα αστεία πράγματα ισοδυναμεί με αστείο χαρακτήρα

Το να είσαι αστείος με τα σοβαρά πράγματα ισοδυναμεί με αστείο χαρακτήρα

Το να είσαι αστείος με τα αστεία πράγματα ισοδυναμεί με σοβαρό χαρακτήρα.

Όσο πιο μορφωμένος είσαι, όσο πιο πολλά ξέρεις, τόσο μεγαλώνει ταυτόχρονα και η ικανότητα να κρύβεσαι από τον εαυτό σου.

Η ειλικρίνεια κρύβεται στο αυθύπαρκτο κενό. Αυτός που πιέζεται στο κενό, είναι ψεύτικος.

H μοναδική πρωταρχική ωμή και κυρίαρχη δύναμη είναι αυτή της παρουσίας. Η δύναμη να επιστρέφεις. Οτιδήποτε περισσότερο που ακολουθεί παράγεται ύστερα κι εκ των υστέρων. Γι αυτό και οι όποιες εμφανίσεις είναι αποπαίδια της, σαν τα ηλεκτρόνια που περιφέρονται γύρω από τον πυρήνα.

Ο ήχος ΕΙΝΑΙ. Η εικόνα ΕΙΝΑΙ όταν υπάρχει σιωπή. Παράδοξο.

Tο νόημα της ζωής? Η δημιουργία που σκοτώνει εκούσια το παρελθόν.
Το νοημα της Ύπαρξης? Δεν υπάρχει, είναι αυθύπαρκτο.

Αγωνία. Αδιάκοπη αγωνία μήπως έχει ξεχαστεί κάτι από το σύνολο για το σύνολο.

Άφησα τους φίλους μου κι έπιασα τους εχθρούς μου. Δεν ανέχομαι να κατοικούν μέσα μου εχθροί. Πριν υπερβείς κάτι πρέπει να γίνεις καλός μέσα σε αυτό. 

Έχω έρθει από το μέλλον. Οπότε μοιραία ζω το παρελθόν μου.

Σταύρος Σταματόπουλος

Στο μεταίχμιο

Δώσε μου μια ζωή αρκεί να ξέρω τι να την κάνω.
Μη μου δίνεις παραπάνω.
Μη με εγκλωβίζεις σε όμορφες φυλακές.
Δε ζητάω σκλαβιά που να μην μπορώ να της πω όχι.

Θέλω την ελευθερία που θα της λέω ναι,
την άγνωστη ελευθερία που ακόμα δεν μου σύστησες.
Είναι αυτό που δε ξέρω που ψάχνω,
αυτό που δεν έχω ακόμα βρει.

Δώσε μου το θάρρος να πάω κόντρα στο ρεύμα του εαυτού μου,
να σπάσω τα κυκλώματα, να νικήσω την ίδια μου τη φύση.

Είσαι η ουσία.
Δώσε μου τη μορφή.
Είσαι η ενέργεια.
Δώσε μου τη δύναμη.
Είσαι η έμπνευση.
Δώσε μου το λόγο.
Είσαι η μουσική.
Δώσε μου τις νότες.
Είσαι η ζωή.
Δώσε μου το θάνατο.

Clubbed to death

Step 1: Open this song

Step 2: When first song reaches 0:30, also start playing this.

Step 3: There is no step 3

What a skeletal wreck of man this is.
Translucent flesh and feeble bones,
the kind of temple where the whores and villains try to tempt the holistic domes.
Running rampid with free thought to free form, and the free and clear.
When the matters at hand are shelled out like lint at a
laundry mat to sift and focus on the bigger, better, now.
We all have a little sin that needs venting,
virtues for the rending and laws and systems and stems are ripped
from the branches of office, do you know where your post entails? 
Do you serve a purpose, or purposely serve?
When in doubt inside your atavistic allure, the value of a summer spent, and a winter earned.
For the rest of us, there is always Sunday.
The day of the week the reeks of rest, but all we do is catch our breath,
so we can wade naked in the bloody pool, and place our hand on the big, black book.
To watch the knives zigzag between our aching fingers.
A vacation is a countdown, T minus your life and
counting, time to drag your tongue across the sugar cube,
and hope you get a taste.
WHAT THE FUCK IS ALL THIS FOR?
WHAT THE HELL’S GOING ON? SHUT UP!
I can go on and on but lets move on, shall we?

Say, your me, and I’m you, and they all watch the things we do,
and like a smack of spite they threw me down the stairs,
haven’t felt like this in years.
The great magnet of malicious magnanimous refuse, let me go,
and punch me into the dead spout again.
That’s where you go when there’s no one else around,
it’s just you, and there was never anyone to begin with, now was there?
Sanctimonious pretentious dastardly bastards with their thumb on the pulse,
and a finger on the trigger.
CLASSIFIED MY ASS! THAT’S A FUCKING SECRET, AND YOU KNOW IT!
Government is another way to say better…than…you.
It’s like ice but no pick, a murder charge that won’t stick,
it’s like a whole other world where you can smell the food,
but you can’t touch the silverware.
Huh, what luck. Fascism you can vote for.
Humph, isn’t that sweet?
And we’re all gonna die some day, because that’s the American way,
and I’ve drunk too much, and said too little,
when your gaffer taped in the
middle, say a prayer, say a face, get your self together and see what’s happening.
SHUT UP! FUCK YOU! FUCK YOU!
I’m sorry, I could go on and on but
their times to move on so, remember: you’re a wreck, an accident.
Forget the freak, your just nature.
Keep the gun oiled, and the temple cleaned shit snort,
and blaspheme, let the heads cool, and the engine run.
Because in the end, everything we do, is just everything we’ve done.

Φραντς Κάφκα: "Μπροστά στο νόμο"

   «Μπροστά στο νόμο στέκει ένας θυρωρός, σ' αυτό το θυρωρό έρχεται ένας χωρικός και ζητά να μπει μέσα. Μα ο θυρωρός λέει πως δεν μπορεί να τον αφήσει τώρα να μπει. Ο άνθρωπος συλλογιέται και ύστερα ρωτά μήπως θα μπορούσε να μπει αργότερα.
   “Ίσως”, λέει ο θυρωρός, “τώρα όμως όχι”. Η πόρτα είναι ανοιχτή όπως πάντα και καθώς παραμερίζει ο θυρωρός, σκύβει ο άνθρωπος, για να κοιτάξει μέσα από την πόρτα. Μόλις το αντιλήφθηκε αυτό ο θυρωρός, γελά και λέει: “Αν το τραβά η όρεξή σου, δοκίμασε να μπεις, μ' όλο που σου το απαγόρεψα. Πρόσεξε όμως: είμαι δυνατός. Και δεν είμαι παρά ο πιο κάτω απ' όλους τους θυρωρούς. Από αίθουσα σ' αίθουσα είναι κι άλλοι θυρωροί, ο ένας πιο δυνατός από τον άλλο. Τη θέα του τρίτου μόλις, ούτ' εγώ μπορώ να την αντέξω”. 
   Τέτοιες δυσκολίες δεν τις περίμενε ο χωρικός. Ο νόμος ωστόσο πρέπει να 'ναι στον καθένα και πάντα προσιτός, σκέπτεται, και καθώς τώρα κοιτάζει προσεχτικά το θυρωρό, τυλιγμένο στο γούνινο πανωφόρι του, τη μεγάλη σουβλερή του μύτη, τη μακριά, αραιή, μαύρη, τατάρικη γενειάδα, αποφασίζει να περιμένει καλύτερα ίσαμε να πάρει την άδεια να μπει. Ο θυρωρός του δίνει ένα σκαμνί και τον αφήνει να καθίσει πλάι στην πόρτα. Εκεί δα κάθεται μέρες και χρόνια. Κάνει πολλές προσπάθειες να του επιτρέψουν να μπει, και κουράζει το θυρωρό με τα παρακάλια του. Ο θυρωρός τού κάνει συχνά μικρορωτήματα, σαν αυτά που κάνουν οι μεγάλοι κύριοι, και στο τέλος του λέει ολοένα πως δεν μπορεί ακόμα να τον αφήσει να μπει. Ο άνθρωπος, που ήταν καλά εφοδιασμένος για το ταξίδι του, ξόδεψε όλα, ακόμη και ό,τι πολύτιμο είχε, σε δωροδοκίες για το θυρωρό. Εκείνος τα δέχεται όλα και ύστερα λέει: “Τα δέχομαι μόνο και μόνο για να μη νομίσεις πως παράλειψες τίποτα”. 
   Όλα αυτά τα πολλά χρόνια ο άνθρωπος παρατηρεί το θυρωρό σχεδόν αδιάκοπα. Αποξεχνά τους άλλους θυρωρούς, κι αυτός ο πρώτος τού φαίνεται το μοναδικό εμπόδιο για να μπει στο νόμο. Καταριέται την κακή τύχη. Τα πρώτα χρόνια χωρίς συγκρατημό και δυνατά, αργότερα, όσο γεράζει, μουρμουρίζει μόνο. Αρχίζει να παιδιαρίζει και, μια και μελετώντας χρόνια το θυρωρό γνώρισε και τους ψύλλους του γούνινου γιακά του, παρακαλεί και τους ψύλλους να τον βοηθήσουν και ν' αλλάξουν τη γνώμη του θυρωρού. 
   Τέλος, το φως λιγοστεύει και δεν ξέρει αν γύρω του αλήθεια σκοτεινιάζει, ή αν μονάχα τα μάτια του τον απατούν. Ωστόσο, αναγνωρίζει τώρα μια λάμψη μέσα στο σκοτάδι, που ξεχύνεται άσβεστη μέσα από του νόμου την πόρτα. Δεν έχει πια πολλή ζωή. Πριν από το θάνατό του σμίγουν οι πείρες όλης του της ζωής σε ένα ερώτημα, που δεν είχε κάνει ως σήμερα στο θυρωρό. Του γνέφει, γιατί δεν μπορεί πια ν' ανασηκώσει το ξυλιασμένο του κορμί. Ο θυρωρός πρέπει να σκύψει πολύ κοντά του, γιατί το ύψος του ανθρώπου έχει πολύ αλλάξει. “Τι θες λοιπόν ακόμα να μάθεις, ρωτά ο θυρωρός είσαι αχόρταγος...”. “Όλοι μάχονται για το νόμο”, λέει ο άνθρωπος, “πώς τυχαίνει να μη ζητά κανένας άλλος εκτός από μένα να μπει;” Ο θυρωρός νιώθει πως ο άνθρωπος αγγίζει κιόλας στο τέλος και, για να φτάσει την ακοή του που χάνεται, ουρλιάζει: “Κανένας άλλος δε μπορούσε να γίνει δεκτός εδώ, γιατί η είσοδος ήταν για σένα προορισμένη. Πηγαίνω τώρα να την κλείσω”».

Η τέχνη του να θυμάσαι

The Absinthe Drinker (Portrait of Angel Fernandez de Soto), 1903 

"Δεν ψάχνω, μόνο βρίσκω."
 Χουάν Πάμπλο Πικάσο



   Άμα δεν πάει ο Μωάμεθ στο βουνό, θα πάει το βουνό στο Μωάμεθ. Πόσο θαυμάζω μερικές παροιμίες για τη μινιμαλιστική σοφία που κρύβουν. Δε χρειάζεται να είσαι ο Πικάσο για να το καταλάβεις αυτό.
   Αυτό συμβαίνει όταν αφήνεις τα πράγματα να έρχονται σε σένα. Εσύ αρκεί να στρέψεις το βλέμμα σου και όλα έρχονται σαν να είσαι <<συνδεδεμένος με αυτά>>. Δε λέω, θέλει συγκέντρωση, οργάνωση κι επεξεργασία. Κουραστική διαδικασία. Γιατί όταν ολοκληρώνεις τις "μικρές συνθέσεις" που κάνεις, τις τελικές πεποιθήσεις που σχηματίζεις, αν λατρεύεις να είσαι αυθόρμητος, συνηθίζεις πολλές φορές να λειτουργείς σχεδόν μηχανικά. Προσέχεις με ένα γενικής φύσεως ύφος και όλες οι λεπτομέρειες που θες να πεις έρχονται σαν "μικρές εμπνεύσεις" από μόνες τους. Είσαι φυσικός, δεν ελέγχεις αυτά που λες σε πρώτο χρόνο, απλά τα αφήνεις να κυλήσουν από μέσα προς τα έξω σου. Και για να το διατυπώσω ακόμα πιο εύστοχα, όταν συμπεριφέρεσαι με φυσικό τρόπο, τότε όπως είναι το έξω έτσι είναι και το μέσα σου. Και ξέρετε, ο παρατηρητής λατρεύει να βάζει τρίποντα από το κέντρο.
   Ο παρατηρητής επίσης γελάει πολύ όταν ακόμα βλέπει γύρω του ανθρώπους να προσπαθούν να είναι συνειδητοί για να μπορούν να κρύψουν τον εαυτό τους από τους άλλους. Ή όταν προσπαθούν να κάνουν πράγματα απλά για να δειχθούν στους άλλους. Ή όταν προσπαθούν να τους μιμούνται.
   Η συνείδηση άλλωστε έχει πολλά επίπεδα. Αν κάποιος λοιπόν παίξει το παιχνίδι της σύνθεσης ολόκληρου του εαυτού, δηλαδή του Εαυτού, θα έχει το δύσκολο έργο να βάλει τάξη στο χάος. Όλοι ανεξαιρέτως παίζουμε το παιχνίδι αυτό ή τουλάχιστον έτσι θα έπρεπε να είναι. Ας πούμε ότι είναι το μοναδικό στοιχείο που μας ενώνει όλους ανεξαιρέτως.
   Αλλά τι τα θες, η ανεργία και η αποχή μαστίζει στις εποχές μας. Και σε λίγο θα βγει κάποιος με την απόχη να μας μαζέψει..
   Συνήθως από την αρχή υπάρχει αστοχία υλικού (και δεν εννοώ τα Αμέα) απλά και μόνο επειδή οι περισσότεροι είναι ακατάλληλοι ως οντότητες για να κάνουν παιδιά. Ακατέργαστοι αν θέλετε. Είτε επειδή λαμβάνουν τη συμβατική μόρφωση και μόνο αυτήν, είτε γιατί τους αρέσει να μαθαίνουν τη ζωή στο δρόμο μακριά από διαβάσματα και βιβλία, στην τελική ρε φίλε επειδή έχουν επιλέξει να ζουν απλά(?). Επιβίωση και ξερό ψωμί. Για τους άλλους που διαβάζουν, διαβάζουν, διαβάζουν και στο τέλος καταλήγουν να κυνηγάνε την ουρά τους θα μιλήσω κάποια άλλη στιγμή. Έχει πολύ ψωμί η περίπτωσή τους..
   Και για να μην παρεξηγηθώ ή χαρακτηριστώ ρατσιστής, πράγμα διόλου απίθανο, πρέπει να πω ότι στην τελική κανείς δεν είναι καλύτερος από κανέναν γιατί ο καθένας είναι αναγκαίος για τον ρόλο που του έχει ανατεθεί. Το στοιχείο της σύγκρισης είναι χρήσιμο όταν το χρησιμοποιείς για να εμπνέεσαι εσύ ώστε να γίνεσαι ο ίδιος καλύτερος. Οι περισσότεροι, μόνιμα εγκλωβισμένοι στο κατώτερο Εγώ που τους διαφεντεύει τη ζωή, πέφτουν με τα μούτρα να προσπεράσουν το διπλανό τους, ακόμα κι αν αυτός είναι ο τελευταίος. Και τώρα που το καλοσκέφτομαι όταν κοιτάς να περάσεις τον τελευταίο ακόμα δεν έχεις υπάρξει.. Ωραία ατάκα το "δεν υπάρχεις". Αναρωτιέμαι άραγε ποιος την σκέφτηκε πρώτος και γιατί σήμερα τη χρησιμοποιούμε θέλοντας να εννοήσουμε ακριβώς το ανάποδο.
   Αλλά τι τα θες, ζούμε σε ανάποδες εποχές..
   Ισχυρίζομαι λοιπόν - αν κι έχω την εντύπωση ότι κάπως αυθόρμητα θα δυσανασχετήσετε με το συμπέρασμα μου, ότι ο καθένας από εμάς υπηρετεί κάποιον ανώτερο ή κατώτερο σκοπό. Λόγου χάριν, σκοπός του παρατηρητή είναι να καταγράφει πληροφορίες κι ύστερα να τις δίνει στους εργάτες που σκοπός αυτών φυσικά είναι να εργάζονται ακατάπαυστα. Πολύ αργότερα δε κι αφού όλα αυτά περάσουν από την κατάλληλη επεξεργασία και κατεργασία έρχεται ο συνθέτης που εν τέλει θα δημιουργήσει το τελικό προϊόν, βρισκόμενος πάντα(?) σε αγαστή συνεργασία με τους βοηθούς του...
   Εξαιρετικό βιβλίο "Ο Πύργος" του Κάφκα. Με διαφορά το αγαπημένο μου. Άλλη φάση ο Κάφκα. Γράφει με παραβολικό τρόπο, δε στα δίνει έτοιμα στο πιάτο όπως κάνει ο παρατηρητής.. Θυμάμαι ήταν καλοκαίρι του '15 που το διάβαζα στην Ελαφόνησο. Μετά από μια δυνατή παρτίδα ρακέτες δεν υπήρχε πιο απολαυστική συνέχεια από το να ταΐσω με αντίστοιχο τρόπο και το πνεύμα μου. Πάντως ακόμα και τώρα δεν είμαι και τόσο σίγουρος για το αν απολαμβάνω καλύτερα όταν υλοποιώ καινούργια project ή αν διασκεδάζω περισσότερο όταν διαβάζω και σκέφτομαι πράγματα που ακούω για πρώτη φορά. Εσάς; Σας αρέσουν οι ρακέτες;
   Ααα, τώρα που λέμε για ρακέτες, τα μάθατε; Πρωταθλήτρια κόσμου η Ελλάδα στις ρακέτες.. Τώρα που το σκέφτομαι, δεν θα ήταν τόσο άσχημα τα πράγματα στην Ελλάδα αν τύποι σαν τα παιδιά από το world party διάβαζαν με το ίδιο πάθος που ταξίδευαν...
   Αλλά τι τα θες, ο χαβαλές και τα απρόοπτα που προκύπτουν στα ωραία ταξίδια, ε,  ό,τι και να λέμε, τα κάνουν αξέχαστα..

Σταύρος Σταματόπουλος
 





 Bonus track

Morning comes too early
and nighttime falls too late
And sometimes all I want to do
is wait
The shadow I've been hiding in
has fled from me today

I know it's easier to walk away
than look it in the eye
But I will raise a shelter to the sky
and here beneath this
star tonight I'll lie
She will slowly yield the light
As I awaken from the longest
night

Dreams are shaking
Set sirens waking up tired eyes
With the light the memories
all rush into his head

By a candle stands a mirror
Of his heart and soul she
dances
She was dancing thru the night
above his bed

And walking to the window
he throws the shutters out
against the wall
And from an ivory tower hears
her call
"Let light surround you"

It's been a long, long time
He's had a while to think it over
In the end he only sees the
change
Light to dark
Dark to light
Light to dark
Dark to light

Heaven must be more than this
When angels waken with a kiss
Sacred hearts won't take the
pain
But mine will never be the same

He stands before the window
His shadow slowly fading from
the wall
And from an ivory tower hears
her call
"Let the light surround you"

Once lost but I was found
When I heard the stained glass
shatter all around me
I sent the spirits tumbling
down the hill
But I will hold this one on high
above me still
She whispers words to clear my mind
I once could see but now at last
I'm blind

I know it's easier to walk away
than look it in the eye
But I had given all that
I could take
And now I've only habits left
to break
Tonight I'll still be lying here
Surrounded in all the light

Η τέχνη του να ξεχνάς

   

"Κάθε πράξη δημιουργίας είναι πρώτα μια πράξη καταστροφής." 
  Πάμπλο Πικάσο

   Πέρασε καιρός πολύς μέχρι να υπάρξει νέο πόστ. Ισχύει. Ό,τι και να πει κανείς θα έχει δίκιο. Ίσως όμως κι εγώ να έχω δίκιο που όποτε νιώθω να γράφω κάτι που δεν αρέσει πρώτα σε μένα τον ίδιο, σταματάω. Άλλωστε ίδιος σημαίνει είτε ότι αδυνατείς να αλλάζεις αναπαράγοντας συνεχώς τα παλιά, είτε ότι είσαι ο ίδιος που βελτιστοποιείς ή καταστρέφεις το παλιό, που δημιουργείς καινούργιες πλευρές, ο ίδιος που όσο και να πέφτει, καταλήγει να πηγαίνει όλο και ψηλότερα.

   Δε λέω ωραία η δημιουργία μα πρώτα πρέπει να μάθεις να καταστρέφεις σωστά. Οι περισσότεροι φοβούνται την καταστροφή αλλά με το φόβο ποτέ κανείς δεν είδε καθαρά. Στην πραγματικότητα η απόλαυση της καταστροφής είναι και η πιο διασκεδαστική.. Χιλιάδες ντόμινο που στοιβάζονταν για βδομάδες, ουρανοξύστες που γκρεμίζονται σε μια στιγμή, μέχρι και τροχαία αρέσει σε μερικούς να βλέπουν και ακόμα αναρωτιούνται σε τι τους καλύπτουν τέτοιου είδους youtubika βίτσια. Συνήθως όταν αδυνατείς να καταστρέψεις τον παλιό, σκουριασμένο εαυτό σου έχεις την ανάγκη τουλάχιστον να τις βλέπεις γύρω σου τις καταστροφές. Αποφασισμένος όμως να ασχοληθείς σοβαρά και να αποκαθηλώσεις τον ίδιο σου τον εαυτό, θα αντιμετωπίσεις πόνο, φόβους και κυρίως τον χρόνο. Αυτού του είδους η καταστροφή δεν έρχεται γρήγορα. Δεν είναι ζήτημα κάποιου τρικ, δε γίνεται με το πάτημα ενός κουμπιού. Το project της ανοικοδόμησης του εαυτού είναι μαραθώνιος. Το παράδοξο του όλου πράγματος είναι ότι μερικές φορές θυσιάζεις τη δράση προς χάριν της δράσης. Αφήνεις σκέψεις, παλιές πεποιθήσεις και συνήθειες ατάιστες μέχρι όλα αυτά να πεθάνουν μέσα σου, να ξεχαστούν. Σιγά το πράγμα θα πει κάποιος, το να ξεχνάς είναι το πιο εύκολο πράγμα στη ζωή, έρχεται κι από μόνο του. Όμως εδώ δε μιλάμε για λήθη, άρνηση κι απώθηση πραγμάτων στο υποσυνείδητο. Αναφέρομαι στην τέχνη του να ξεχνάς, να ξέρεις να αφήνεις. 

   Και τώρα ξεχάστε όλα αυτά που είπα.

   

   Ο παρατηρητής επιστρέφει.

  

Mr. Freeman

   Η επανάσταση μπορεί να είναι μόνο μια.. Επανάσταση της συνείδησης.. Όλα τα υπόλοιπα είναι απλά μηχανή του κρέατος που μετατρέπει τη σάρκα σε χρήμα...

Καμύ περί φιλίας

"... Δεν είχατε τότε, ξαφνικά, ανάγκη από συμπάθεια, βοήθεια, φιλία; Ναι, φυσικά. Εγώ έχω μάθει να αρκούμαι στη συμπάθεια. Τη βρίσκεις ευκολότερα κι έπειτα, δε δημιουργεί καμία υποχρέωση. Το "πιστέψτε στη συμπάθειά μου", στον εσωτερικό λόγο, προηγείται αμέσως του "και τώρα ας ασχοληθούμε με κάτι άλλο". Είναι αίσθημα προέδρου φιλανθρωπικού συμβουλίου: το αποκτάς σε τιμή ευκαιρίας ύστερα από τις καταστροφές. Η φιλία είναι λιγότερο απλή. Παίρνει χρόνια και είναι δύσκολο να την επιτύχεις, μα σαν την έχεις, δεν υπάρχει πια τρόπος ν' απαλλαγείς, πρέπει να την αντιμετωπίσεις. Μη θαρρείτε, κυρίως, πως οι φίλοι σας θα σας τηλεφωνούν, ως όφειλαν, κάθε βράδυ, για να μάθουν αν όντως δεν είναι το βράδυ που αποφασίζετε ν' αυτοκτονήσετε ή, πιο απλά, αν δεν έχετε ανάγκη από συντροφιά, αν δεν έχετε κέφι να βγείτε. Όχι όμως, αν τηλεφωνούν, μείνετε ήσυχος, θα 'ναι το βράδυ που δεν είστε μόνος κι η ζωή είναι ωραία. Στην αυτοκτονία μάλλον θα σας ωθήσουν εν ονόματι αυτού που, κατά τη γνώμη τους, οφείλετε στον εαυτό σας. Ο Θεός να σας φυλάει, αγαπητέ κύριε, απ' το να σας τοποθετούν πολύ ψηλά οι φίλοι!"


"...Μα δεν είναι εύκολο, γιατί η φιλία είναι αφηρημένη ή, το λιγότερο, αδύναμη. Αυτό που θέλει, δεν το μπορεί. Στο κάτω κάτω, δεν το θέλει ίσως αρκετά; Δεν αγαπούμε, ίσως, αρκετά τη ζωή; Έχετε παρατηρήσει πώς μόνο ο θάνατος αφυπνίζει τα αισθήματά μας. Πώς αγαπούμε τους φίλους που μόλις μας άφησαν ή όχι; Πόσο θαυμάζουμε τους κυρίους μας που πια δε μιλούν κι έχουν το στόμα γεμάτο χώμα! Ο σεβασμός τότε έρχεται εντελώς φυσικά, ο σεβασμός που μπορεί και να περίμεναν όλη τους τη ζωή από μας. Ξέρετε όμως γιατί είμαστε πάντοτε πιο δίκαιοι και πιο γενναιόδωροι με τους νεκρούς; Ο λόγος είναι απλός. Δεν υπάρχει υποχρέωση μαζί τους. Μας αφήνουν ελεύθερους, όλος ο χρόνος είναι στη διάθεσή μας, να στριμώξουμε το σέβας μας ανάμεσα στο κοκτέηλ και μια ευγενική ερωμένη, με λίγα λόγια, στο νεκρό χρόνο. Αν μας δημιουργούσαν κάποια υποχρέωση, θα ΄ταν στη μνήμη, και η μνήμη μας είναι βραχεία. Όχι, τον νωπό νεκρό αγαπάμε στους φίλους μας, τον αλγεινό νεκρό, τη συγκίνησή μας, τον εαυτό μας τελικά."

"...Παρατηρήστε τους γείτονές σας, αν, κατά τύχην, συμβεί κάποιος θάνατος στην πολυκατοικία. Κοιμούνται στη μικρή τους ζωούλα, και κάποια στιγμή, παραδείγματος χάριν, πεθαίνει ο θυρωρός. Ένας πεθαμένος επί του πιεστηρίου και, επιτέλους, αρχίζει το θέαμα. Έχουν ανάγκη από τραγωδία, τι τα θέλετε, είναι η μικρούλα υπεροχή τους, είναι το απεριτίφ τους."

"...Γνώρισα έναν άνθρωπο, που 'δωσε είκοσι χρόνια απ' τη ζωή του σε μια ανόητη, της θυσίασε τα πάντα, φιλίες, δουλειά,, την ίδια της αξιοπρέπεια της ζωής του, κι ένα βράδυ ανακάλυψε πως δεν την είχε αγαπήσει ποτέ. Έπληττε, αυτό ήταν όλο, έπληττε, όπως οι περισσότεροι. Έπλασε λοιπόν, συνολικά, μια ζωή όλο μπλεξίματα και δράματα. Πρέπει κάτι να γίνει, ιδού η εξήγηση των περισσότερων ανθρώπινων σχέσεων. Πρέπει κάτι να γίνει, έστω και η δίχως έρωτα δουλεία, έστω κι ο πόλεμος ή ο θάνατος. Ζήτω λοιπόν οι κηδείες!"

Στη φωλιά

Στη φωλιά

Χωμένος βαθιά μες στη φωλιά
φτύνω κατάμουτρα τον χρόνο και μένω στο κενό.
Αντικρίζοντας το χάος της ελευθερίας
αναρωτιέμαι πότε να θέλει δύναμη και πότε ευλυγισία
και πότε να βάζεις πλάτη στην ανεμελιά.

Σιχαίνομαι να χάνω μα κάποιους αγώνες
δε γίνεται να κερδίζεις επ' αόριστον.
Κι άλλωστε ποιος νομίζει ότι έχει τη δύναμη να επιλέγει
γιατί αν είσαι σταθερός η ζωή καταντάει ατελείωτα νούμερα
κι αν αιθεροβατείς ποιος θα έρθει να σου μιλήσει για όρια;

Όπως και να 'χει πρέπει να μάθεις να συμπονάς τους άλλους
είτε αυτός ο άλλος είναι αυτός που είσαι, είτε αυτός που ήθελες να είσαι.
Όπως και να 'χει πρέπει να εξοικειωθείς με τον πόνο
γιατί αυτός και το κρύο σε κρατάνε ξύπνιο και φαντάζομαι
θα τα προτιμάς αυτά από το να καταλήξεις ζωντανός νεκρός.

Χωμένος βαθιά μες στη φωλιά
βλέπω το θεόρατο τείχος της ελευθερίας
τι άραγε να είναι πιο εύκολο
να περνάς απαρατήρητος ή να πρέπει όλους να τους κοιτάς;
τι άραγε να είναι πιο ευχάριστο
να κυνηγάς τα γέλια και τις χαρές ή να κάνεις το σωστό;
τι άραγε να είναι πιο επίπονο
να είσαι ο εαυτός σου ή αυτός που τον ξεπερνάει;
τι άραγε να είναι πιο δύσκολο
να προσπαθείς να είσαι μέσα σε όλα ή να θυσιάζεσαι;

Χωμένος βαθιά μες στη φωλιά
φτιάχνω τους νόμους που υπηρετούν τον Εαυτό.
Μοιάζει μάταιη η ευθύνη να αλλάζεις ακατάπαυστα
σε ένα κόσμο αποκρυσταλλωμένα πλάσματα.
Μα πόσο αστείο είναι να βλέπεις καθαρά το ψέμα των άλλων
ενώ ταυτόχρονα παγιδεύεσαι στη ίδια σου την προβολή;
Άραγε πόσο ασφαλές είναι να νιώθεις ήρεμος
όταν βλέπεις ότι με αποφασιστικότητα πας ακριβώς εκεί που κοιτάς;
Τάχα μου γνωρίζεις που πηγαίνεις;
Σε ποια δύναμη δίνεις πνοή, στον ήλιο ή στη σελήνη;

Γιατί αγαπητέ πρέπει να τυφλωθείς πρώτα
ώστε να μπορείς να κοιτάς κατάματα τον ήλιο χωρίς να καίγεσαι.

Ειδάλλως παίξε το εργάκι σου κι άδειασέ μας τη γωνιά
γιατί πολλοί είναι σαν εσένα και είναι η ουρά μεγάλη.

Σταύρος Σταματόπουλος 

Βιντεοθεραπεία

Søren Kierkegaard: Το κεντρί της ύπαρξης

Σήμερα παραθέτουμε μερικά αποσπάσματα από τον πιο εξέχοντα διανοητή του 19ου αιώνα Σόρεν Κίρκεγκωρ. Καθόλου αποδεκτός από το τότε υπάρχον κατεστημένο, οι περισσότεροι έχουμε άγνοια τόσο της ύπαρξης όσο και των θέσεων που αυτός πήρε για καίρια ζητήματα όπως αυτό της θρησκείας.. Στο έργο του ο Κίρκεγκωρ άσκησε έντονη κριτική τόσο στη φιλοσοφία της εποχής του όσο και σε πρακτικές της επίσημης Εκκλησίας τις οποίες θεωρούσε ανούσιες και τυπολατρικές. Πολλά από τα έργα του ασχολούνται μεταθρησκευτικά προβλήματα, όπως με τη φύση της πίστης, τη χριστιανική ηθική και θεολογία και τις απόψεις και τα συναισθήματα των ατόμων όταν αντιμετωπίζουν υπαρξιακές επιλογές. Εξαιτίας του γεγονότος αυτού, το έργο του Κίρκεγκωρ έχει καταταγεί στον χριστιανικό υπαρξισμό και την υπαρξιακή ψυχολογία. Άξιος πρευσβευτής της αληθινής έννοιας του χριστιανισμού και μιλώντας με έναν τρόπο κάθε άλλο παρά θρησκοληπτικό, αξίζει να διαβάσουμε μερικά αποσπάσματα από το έργο του.. 

Υ.Γ.( για τα γερά μυαλά) Τα αποφθέγματα δεν είναι τοποθετημένα με τυχαία σειρά. Υπάρχει μυστική νοηματική σύνδεση.



"Κάθε άνθρωπος είναι θεϊκά προικισμένος με κάποια διάκριση. Η κοινωνία θα έπρεπε να αφήσει αυτή τη διάκριση να διαμορφωθεί και να ωριμάσει μέσα από αντιμαχίες και αντιξοότητες. Αντίθετα, του επιβάλλει μια καλλιέργεια υπολογιστική που τον μαθαίνει πως να δείχνει σοβαρός, να μη βγάζει λέξη, να μην κάνει το παραμικρό αν δεν είναι σίγουρος ότι πολλοί το έχουν ξανακάνει έτσι ακριβώς πριν από αυτόν. Τέτοια καλλιέργεια είναι επιζήμια. Η μοναδικότητα (που αρχικά έχουμε όλοι) που καλλιεργείται επιτυχώς εμπλουτίζει εσένα και τους άλλους. Ειδάλλως καταλήγει να γίνει βλαβερός πιθηκισμός."

"Φιλία χωρίς πνευματική επικοινωνία είναι το αποκούμπι αυτών που δεν εισπνέουν σαν πνεύματα, αλλά ανασαίνουν σαν ζώα. Παρά τους βαστάζους της (πιοτό, κ.λ.π.), η φιλία σέρνεται άθλια κι αξιολύπητη. Πόσο με αηδιάζουν αυτά τα τετριμμένα κηρύγματα περί αμοιβαίας κατανόησης. Σαφώς και ζητά κατανόηση η φιλία, όχι όμως αυτή που ο ένας ξέρει τι πρόκειται να πει ο άλλος. Η φιλία ζητά ο ένας να μην ξέρει τι θα πει ο άλλος. Αλλά δεν φτάνει ίσαμε εκεί, γιατί δεν υπάρχει. Σήμερα οι άνθρωποι καταλαβαίνουν τους πάντες. Όταν λένε αυτάρεσκα πως περίμεναν ένα τέτοιο σχόλιο, υποθέτουν ότι τα λόγια του άλλου είναι τόσο ασήμαντα και κενά όσο τα δικά τους. Δεν υποψιάζονται τα γνωρίσματα που μπορούν να κάνουν ενδιαφέρον και το πιο μικρό σχόλιο. Καλά θα κάνουμε να αποφεύγουμε αυτούς που, παρά την κατανόηση τους, δεν παύουν να παρεξηγούν. Κάθε φορά που συνομιλούμε με δαύτους χειρονομούν και μορφάζουν τόσο μηχανικά, που μοιάζουν με λατέρνες. Είναι σαν τους καπετάνιους που, ενώ τους δίνεται η ευκαιρία να κάνουν περίπατο στην πιο όμορφη λεωφόρο, από συνήθεια δεν ξεκολλάνε από το πόστο τους."

"Η κοινωνία έχει καθιερώσει την κοινωνικότητα ως την πέμπτη αρετή και ασπάζεται μόνο αυτή."

"Αυτό που οι άνθρωποι θεωρούν βαρύτατο παράπτωμα και τιμωρούν σκληρά - και που δείχνει τη ζωική καταγωγή τους- είναι το να διαφέρεις από τους άλλους. Τα πουλιά δικαίως κατατρέχουν το πουλί που δεν είναι σαν αυτά. Στο ζωικό βασίλειο, το είδος είναι ανώτερο από τις μονάδες. Το ιδίωμα του ανθρώπου είναι ότι ο καθένας είναι προορισμένος να διαφέρει, να έχει την ιδιομορφία του. Εντούτοις, οι άνθρωποι είναι αμείλικτοι όταν διαφέρεις." (καθώς ο μεγαλύτερος πόθος αυτών που δε διαφέρουν είναι να διαφέρουν)

"Βλέπω πολλούς που χρησιμοποιούν την προσβολή για να ξεχωρίσουν. Αν μπω κάπου όπου είναι μαζεμένη μια παρέα, ένας από αυτούς, θεωρώντας ότι εκπροσωπεί την ομήγυρη, με βλέπει και γελά προσβλητικά. Αλλά μόλις του απευθύνω το λόγο, η συμπεριφορά του αλλάζει, γίνεται πειθήνιος  και ευγενικός. Με υπολογίζει. Όσο με αγνοεί, πιστεύει ότι μπορεί να γελά εις βάρος μου. Μόλις του δώσω σημασία κολακεύεται. Είναι ενδιαφέρον να παρατηρείς όσα σου συμβαίνουν στη μικρή κοινότητα όπου ζεις."

"Θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τη ζωή ενός ανθρώπου με μια μεγάλη συνδιάλεξη όπου οι άλλοι αντιπροσωπεύουν διαφορετικά μέρη του λόγου. Άραγε πόσοι είναι απλώς επίθετα, επιφωνήματα και επιρρήματα; Πόσο λίγοι είναι ουσιαστικά και ενεργητικά ρήματα, πόσο πολλοί είναι σύνδεσμοι;"

"Σήμερα η συγγραφή έχει ξεπέσει σε τέτοιο βαθμό και αυτοί που γράφουν γράφουν για πράγματα τόσο ανόητα και κενά από εμπειρίες, που αποφάσισα να διαβάζω μόνο τα γραπτά εκείνων που καταδικάστηκαν σε θάνατο ή αντιμετώπισαν κάποιο θανάσιμο κίνδυνο."

"Η κατηγορία του Ενός δεν είναι τέχνη που διδάσκεται. Η κατηγορία του Ενός είναι χρέος ηθικό και άθλημα επικίνδυνο, που πιθανώς να κοστίσει τη ζωή εκείνου που την ασκεί. Ό,τι είναι ανώτερο και αυτόβουλο, με τη θεία έννοια, ακόμη κι αν πρόκειται για το γενικό καλό, θεωρείται από τη μάζα απειλή κατά της Εξουσίας." 

"Ο αθεϊσμός κάνει θραύση.Το μόνο που διαδίδεται αστραπιαία σήμερα είναι μια σπουδαία ανακάλυψη. Δεν υπάρχουν στοχαστές να στοχαστούν, εραστές να ερωτευτούν. Υπάρχει ο τύπος, που περιβάλλει τον άνθρωπο με ένα μίασμα από σκέψεις, συναισθήματα, διαθέσεις, πορίσματα και προθέσεις που κανείς δεν διεκδικεί. Είναι κοινά για όλους.

"Ας το πούμε όπως ο Κάντ: Η σχέση με το Θεό είναι πνευματική παράνοια, μια χίμαιρα. Όπως η σχέση με το αόρατο."

"Η αλήθεια είναι παγίδα. Δεν μπορείς να την πιάσεις, σε πιάνει πρώτα αυτή. Δεν μπορείς να την αιχμαλωτίσεις αν δεν γίνεις πρώτα αιχμάλωτος της."

"Λένε ότι η πείρα κάνει τον άνθρωπο σοφό. Αυτό είναι παράλογο. Αν δεν υπήρχε κάτι πέρα από την πείρα, ο άνθρωπος θα τρελαινόταν."

"Να είσαι χριστιανός και σε πλήρη συμμόρφωση με το χριστιανικό κατεστημένο είναι σαν να κάνεις γυμναστική με ζουρλομανδύα." 

"Κάθε ορισμός για τον οποίο η ύπαρξη αποτελεί βασική προϋπόθεση βρίσκεται πέρα από τη σκέψη, επομένως πέρα από τη λογική."

"Πώς μπορείς να μεταβείς από το ποσοτικό στο ποιοτικό δίχως άλμα; Εκεί δεν έγκειται το νόημα της ζωής;" 

"Αρκεί πίστη και εμπιστοσύνη. Ο Θεός δεν δοκιμάζει τους ανθρώπους πέρα από τα όριά τους."

"Το νόημα της ορθής πίστης υποδηλώνει συνέπεια. Για πολλούς συνέπεια σημαίνει να κάνεις το ίδιο πράγμα, σαν εκείνον που παίρνει την ομπρέλα του όχι μόνο όταν βρέχει αλλά και στη λιακάδα."

"Οι πρώτοι εξουσιαστές του κόσμου ήταν "οι τύραννοι", οι τελευταίοι θα είναι οι "μάρτυρες".Βαίνουμε από την εκκοσμίκευση προς τη θρησκευτικότητα. Στην τυραννία οι μάζες δεν έχουν εκκοσμικευθεί ακόμα. Μόνο όταν η εκκοσμίκευση ολοκληρωθεί μπορεί ο μάρτυρας να κυβερνήσει. Αν και υπάρχει μια άπειρη διαφορά μεταξύ τυράννου και μάρτυρα, έχουν ένα κοινό: την παρόρμηση. Ο τύραννος, με τη δίψα του για δύναμη, εξαναγκάζει δια της βίας. Ο μάρτυρας, υπακούοντας τον Θεό, εξαναγκάζεται από το μαρτύριο του.  Ο τύραννος πεθαίνει και η εξουσία του παύει. Ο μάρτυρας πεθαίνει και η εξουσία του μόλις αρχίζει."

"Όταν θριαμβεύω, είναι η ιδέα που θριαμβεύει μέσα μου, ακόμη κι αν αυτό σημαίνει πως θυσιάζομαι."

"Είναι παράξενο πόσο σκληρά μαθαίνω κάτι. Χώνομαι με αγωνία σε μια σκοτεινή σπηλιά δίχως να διακρίνω τίποτα. Ξαφνικά προβάλλει μπροστά μου μια ολοζώντανη ιδέα. Με χτυπά ελαφρά στον ώμο, με αγκαλιάζει και με συνεπαίρνει. Δεν μου φαίνεται ξένη. Κάποτε θα την είχα αγκαλιάσει με το αριστερό χέρι, τώρα την παίρνω με το δεξί. Και εκεί που ένιωθα μικρός σαν ακρίδα, ζωηρεύω για τα καλά. Την ακολουθώ μέχρι τέλους. Δένομαι πάνω της, γίνομαι δέσμιος της. Κι όταν τελειώσω, αρχίζει πάλι η ίδια διαδικασία."

"Το μυστικό της μοναχικότητας μου δεν είναι η θλίψη, αλλά το ότι μπορώ και μεταβάλλω αυτό που είναι εναντίον μου, χωρίς να το καταλάβει, σε κάτι που υπηρετεί την ιδέα μου."

"Σκοπός της ζωής μου είναι να συζητώ για την αλήθεια δίχως να επιδιώκω να πείσω. Λέω την αλήθεια και θέτω τους άλλους στην αντίφαση, απ' όπου μπορούν να διαφύγουν μόνο αν την καταλάβουν οι ίδιοι. Μόνο η ύπαρξη που μπορεί να καταλάβει την αλήθεια και να την κάνει δική της είναι ώριμη, είτε αυτή είναι ο όνος του Βαρλαάμ, ένας τρελός, ένας Απόστολος ή ένας άγγελος."

"Όλοι παίρνουμε την εκδίκηση μας από τον κόσμο. Η δική μου έγκειται στο να υποφέρω την απελπισία και τον τρόμο, ενώ το γέλιο μου διασκεδάζει τους πάντες. Αν δω κάποιον να υποφέρει, τον συνδράμω, τον ανακουφίζω όσο καλύτερα μπορώ και τον ακούω ήρεμα να με διαβεβαιώνει πως είμαι τυχερός. Αν καταφέρω να διατηρήσω αυτή τη σχέση μέχρι τη μέρα που θα πεθάνω, θα έχω πάρει την εκδίκηση μου από τον κόσμο.

"Αν δεν μπορείς να αποπλανήσεις τους άλλους, δεν μπορείς να τους σώσεις."

"Θα ήθελα να γράψω μια μικρή ιστορία που ο κύριος χαρακτήρας της απέκτησε ένα ζευγάρι γυαλιά. Όσο θα μικραίνει τις παραστάσεις ο ένας του φακός, τόσο θα τις μεγεθύνει ο άλλος, για να βλέπει τα πάντα στη σχετικότητα τους."

"Οι περισσότεροι σκέφτονται, ζουν και γράφουν όπως κοιμούνται, τρώνε και πίνουν. Τίποτα δεν τους προβληματίζει. Μόνο σε λίγους προκύπτει η αποφασιστική στιγμή που είτε τους ωθεί στην μεγαλοφυΐα είτε τους κρατά στην ειρωνεία."

"Όταν διαβάζω ένα ωραίο ποίημα ή ένα ιδιοφυές έργο, ευγνωμονώ τον εαυτό μου που δεν το έγραψα, γιατί δεν θα μπορούσα να το χαρώ διαβάζοντάς το δίχως να κατηγορηθώ για ματαιοδοξία."



"Είναι φοβερός ο πόνος που νιώθω όταν ο στοχασμός μου σπαταλιέται στα παπούτσια της αμεσότητας. Κανένας πόνος δεν με τρομάζει περισσότερο."




"Άραγε θα καταφέρουμε κρατώντας το μίτο της Αριάδνης (την αγάπη) να μπούμε στο λαβύρινθο (ζωή) και να σκοτώσουμε το τέρας; Πόσοι χώνονται στη ζωή (στο λαβύρινθο) χωρίς να λογαριάσουν το τίμημα; (Τα αγόρια και τα κορίτσια που θυσιάζονταν κάθε χρόνο στον Μινώταυρο.)






"Είναι πολύ σημαντικό στη ζωή να ξέρεις πότε έρχεται η σειρά σου"